Αύριο Τρίτη 6 Αυγούστου 2019, η συνοικία του Βύρωνα έχει γιορτή μια και πανηγυρίζει ο Ιερός Ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Καβάλας.
Κατά την εσπέρα της σήμερον, Δευτέρας 5 Αυγούστου, θα τελεσθή Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός, χοροσταντούντος του Σεβ. Μητροπολίτου ΦΙλίπων, Νεαπόλεως και Θάσου, κ. Στεφάνου.
Ιστορικός Ναός σε μια ιστορική συνοικία
Οι δύο συνοικισμοί του δυτικού παλαιότερα άκρου της Καβάλας, που στέγασαν προσφυγικές οικογένειες και είναι μέχρι σήμερα γνωστές με τις επωνυμίες ΄΄Χίλια΄΄ και ΄΄Κιρτζή΄΄ ή ΄΄Βύρωνα΄΄, είχαν σαν κέντρο λατρείας και εξυπηρέτησης των θρησκευτικών αναγκών τους την Εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, που οικοδομήθηκε το 1927. Με την πάροδο δύο δεκαετιών σχεδόν και την αύξηση του πληθυσμού της περιοχής αυτής γινόταν ολοένα και πιο επιτακτική η ανάγκη της ύπαρξης ενός Ναού στο κέντρο των συνοικισμών, για την αμεσότερη και καλύτερη εξυπηρέτηση των Ενοριτών. Έτσι, καλλιεργήθηκε η ιδέα να ανοικοδομηθεί ένας νέος Ιερός Ναός, που να προσφέρεται από κάθε άποψη στη θεραπεία των λατρευτικών και γενικότερα των θρησκευτικών αναγκών.
Μεταξύ των πρώτων, που δίκαια χαρακτηρίζονται και σαν Κτίτορες του Ι. Ναού, αξίζει να αναφερθούν τα ονόματα των Εμμανουήλ Μπόλλου, Κων/νου Βαρδάκα, Ιεροδιάκονου Κυπριανού Σπανίδη, του Χρύσανθου Βροχίδη και του Ηλία Φαρσάκογλου. Παράληψη θα ήταν αν δεν αναφέρουμε και την αξιέπαινη και σημαντική προσφορά του Σωματείου Κυριών και Δεσποινίδων που δημιουργήθηκε εκείνη την εποχή με Πρόεδρο την Αρτεμησία Ανδρειοπούλου. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι εμόχθησαν από το 1950 περίπου και με τη βοήθεια του Θεού στις 22 Ιουνίου 1958 εγκαινιάζεται από τον Μητροπολίτη Χρυσόστομο ο νέος Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Καβάλας. Με εκκλησιαστική επιτροπή τον ιερέα Κων. Χαλβατζάκη, Αναστασία Μανίτσα, Παναγιώτη Χρυσαυρίδη, Γεώργιο Βουλγαρόπουλο και Ευάγγελο Μπουρμπούλια. Στη συνέχεια, το 1962 αρχίζει η ανοικοδόμηση του Ενοριακού Κέντρου με τη συμβολή ενός Σωματείου με Πρόεδρο τον Δικηγόρο Κλεόβουλο Κολιόπουλο και μέλη τους Μ. Σωτηρόπουλο, Γ. Κατσουρίδη, Κ. Ζαχαρόπουλο, Χ. Βροχίδη, και Θ.Καλαφάτη. Με τη συνεχή πλέον προσφορά όλων των Ενοριτών αλλά και των κατοίκων της πόλεως Καβάλας αρχίζει η ανέγερση του Ενοριακού Κέντρου με τη μεγάλη αίθουσα – Βιβλιοθήκη, τα Γραφεία και τους λοιπούς βοηθητικούς χώρους.
Το 1964 κατατίθεται θεμέλιος λίθος από τον Μητροπολίτη Ελευθερουπόλεως κ. Αμβρόσιο, ως τοποτηρητή, για την ανέγερση του μεγάλου κτιρίου όπισθεν του Ι. Ναού που προβλέπονταν να περιλαμβάνει μεγάλη αίθουσα πνευματικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, Οικοτροφείο ή Στέγη κατακοίτων κ.λ.π.. Ήδη όμως η Ενορία προσφέροντας αυτό το ημιτελές κτίσμα επέτρεψε στο δωρητή Πασχάλη Κιτσικόπουλο να διαθέσει τα απαραίτητα χρήματα για να κτιστεί σύγχρονος μεγάλος βρεφονηπιακός σταθμός που λειτουργεί με πολλή επιτυχία. Πράξη ιδρύσεως 117/5-8-1999 Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου Φιλίππων Νεαπόλεως και Θάσου Προκοπίου ΦΕΚ 858/25-9-97 τεχ. Β’. Ο Ιερός Ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Καβάλας χαρακτηρίσθηκε ως Ενοριακός με Προεδρικό Διάταγμα στο ΦΕΚ αρ. 22 τεύχος Α’ της 28ης Ιανουαρίου 1977, ενώ έχουν προχωρήσει οι μελέτες για να κτιστεί σύγχρονος νέος ενοριακός Ναός στη θέση του παλαιού.
Ιερείς που διετέλεσαν εφημέριοι: Μέχρι το 1962 π. Κωνσταντίνος Χαλβατζάκης, από το 1962-1999 π. Παναγιώτης Ξανθόπουλος, μαζί με τον οποίον υπηρέτησε και ο μακαριστός π. Γεώργιος Οικονόμου. Από το 1989 έως σήμερα υπηρετεί ο π. Γεώργιος Απότας.